Wspomnienia Ryszard Wnuka o lubelskiej piłce nożnej. Cz. I.

W historii lublina niewiele było dziań mających na celu zachowanie pamięci o dziejach lubelskiego. Jednym z najważniejszych z nich była działalność Koła Seniorów AZS Lublin, nad którym przez wiele lat czuwał dr Lucjan Piątek. Podczas zebrań Koła odczytywano referaty i spisywano wspomnienia. Podczas jedno z nich Ryszard Wnuk mówił o historii piłki nożnej w Akademickim Związku Sportowym. Warto aby i dziś seniorzy lubelskiego sportu powrócili do zwyczaju zapoczątkowanego przez „Lutka” i przelewali na papier swoje sportowe życie.

„Zacząć wypada od przypomnienie, że wieści o istnienia n owego sportu – piki nożnej – przywieźli do Lublina studenci Uniwersytet Jagiellońskiego jeszcze w latach 1913-1914. Pierwszy człowiekiem, który o piłce nożnej wiedział już sporo, był oficer wojsk austriackich – Polak z pochodzenia przybyły ze Lwowa – major Besse.

Lubelski kręgowy Związek Piłki nożnej działał już w 1921 r. wprawdzie jeszcze nielegalnie – ale działał. Jego legalne istnienie „zaklepano” 26 lutego 1922 r. podczas Walnego Zebrania Polskiego Związku Piłki Nożnej odbytego w Krakowie. Jako ciekawostkę należy dodać, że zebranie działaczy piłkarskich trwało aż do godz. 4 rano dnia następnego. Oj mieli chyba o czym mówić działacze z tamtych lat, oj mieli. Wśród drużyn, które po „zaklepaniu” istnienia LOZPN zgłosiły się do OZPN był także lubelski AZS, zaliczany do klasy B.

Przez cztery następne lata AZS walczył w klasie B o awans do klasy A, uwieńczony powodzeniem w 1925 r. A już w rok później drużyna AZS zdobyła wicemistrzostwo okręgu lubelskiego. Mistrzem została drużyna WKS Unia.

W latach następnych drużynie akademickiej wiosło się tak jak dotychczas, bo w 1929 r. zajęła już przedostatnie – piąte miejsce w klasie A, zdobywając tylko 2 pkt. w 10 rozegranych meczach i z ujemnym bilansem bramkowym 18:33.

Mistrzem w 1929 r. była znowu „Unia”, a zawody rozgrywano przy udziale 2 drużyn wojskowych z województwa siedleckiego: 9 Pułk Artylerii Ciężkiej i 22 Pułk Piechoty. W nowej edycji mistrzostw najlepszym okazał się 9PAC, a drugie zdobył 22 PP. Lubelska WKS „Unia” była dopiero trzecia. Czwarte miejsce zdobył nowy zespół „Plage – Laśkiewicz”, piąte AZS, a ostatnie siódme miejsce 7 Pułk Piechoty z Chełma. Zespół AZS w tej edycji mistrzostw uzyskał dwa remisy po 1:1 z drużynami „Plage – Laśkiewicz” i 7 Pułk Piechoty z Chełma.

W rok później drużyna AZS zajęła czwarte miejsce w tabeli gier zdobywając 10 pkt. i remisowy bilans bramkowy 22:22. W tym samym roku AZS dysponował liczną kadrą zawodniczą, bo zgłosił do rozgrywek swój drugi zespól, który grał w klasie B i zajął piąte miejsce w sześcio drużynowej grupie. Mistrzem klasy B została II drużyna WKS „Unia”, drugie miejsce zdobył Hakoach, trzecie Hapoel, czwarte Stern, piąte wspomniany AZS II i wreszcie szóste miejsce „Sokół” II.

W kronikach LOZPN zapisana jest z tego okresu taka uwaga: AZS ma zapłacić karę w wysokości 30 zł. za wstawienie do gry nieuprawnionych zawodników. Była to jak na owe czasy kara dotkliwa, bo warto przypomnieć, że np.: para półbutów męskich kosztowała 10 zł, a 1 kg. cukru 1 zł. W tych latach w barwach AZS grali m.in.: Kruszyński, Ostrowski, Krzykała, Florkiewicz.

W 1931 r. w klasie A grało dalej 6 drużyn. Mistrzem został WKS 22 PP z Siedlec awansując do I ligi. Dalsze miejsca: WKS 9 Pułk Artylerii Ciężkiej, WKS „Unia”, WKS 7 Pułku Piechoty z Chełma, KS TUR i ostatnie 6 miejsce AZS.

Rok 1932 obchodzony był pod znakiem jubileuszu LOZPN.
Koronne uroczystości odbyły się w dniach 28 – 29 maja. Po nabożeństwie odprawionym w kościele Garnizonowym, przy dźwiękach orkiestry wojskowej działacze, piłkarze, liczni goście z całego kraju i kilkuset kibiców przemaszerowali na boisko przy ul. Okopowej, gdzie przede wszystkim zrobiono sobie pamiątkowe zdjęcie. Odbył się także turniej o Puchar X-lecia LOZPN z udziałem osiemnastu drużyn w tym także AZS-u.
Rozegrano międzymiastowy mecz piłkarski Lublin – Siedlce, wygrany przez gospodarzy 2:1. Barw reprezentacji Lublina broniło dziesięciu zawodników WKS Unia i 1 zawodnik AZS – obrońca Kruszyński. Był to niesamowity „kosynier”, ciął równo z ziemią.

W tym też roku klasę A podzielono na dwie grupy: ;lubelską i siedlecką po cztery drużyny w każdej z nich. Mistrzem grupy lubelskiej była WKS „Unia”, drugie miejsce zdobył 7 Pułk Piechoty z Chełma, trzecie AZS, czwarte Hakoach.

Pisownia oryginalna. Fragment referatu wygłoszonego 28 marca 1987 r. na zebraniu Koła Seniorów AZS Lublin poświęconym rozgrywkom piłki nożnej w AZS Lublin w latach 1922- 1951. 

Maszynopis w zasobach Centrum Historii Sportu w Lublinie.

Ryszard Wnuk ps. Narwa (ur. 1922 r., zm. 14 stycznia 2000 r). Zawodnik klubów: Unia Lublin, OWKS Lublin, Lublinianka. Dziennikarz Gazety Lubelskiej, Sztandaru Ludu, Kuriera Lubelskiego oraz redaktor naczelny „Naszych Spraw” – gazety Zakładów Azotowych w Puławach.

Link do drugiej części wspomnień. link